نجمالدین رازی : باب سیم
فصل پنجم
قال الله تعالی «قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی». صائب تبریزی : گزیدهٔ غزلیات
غزل شمارهٔ ۱۳۷
ما تازه روی چون صدف از دانهٔ خودیم امیرخسرو دهلوی : غزلیات
شمارهٔ ۵۱۷
آن کودک نورسته که سیمین بدنی شد محمد بن منور : فصل دوم - حکایاتی که بر زبان شیخ رفته
حکایت شمارهٔ ۶۰
شیخ بوسعید گفت ما در سرخس پیش پیر بوالفضل بودیم. یکی درآمد و گفت لقمان را نالندگی پدید آمده است و فرومانده و گفت مرا برباط بورجا برید. سه روزست تا آنجاست و هیچ سخن نگفته است، امروز گفته است کی پیر بوالفضل را بگویید که لقمان میبرود، هیچ شغلی هست؟ پیر بوالفضل چون بشنید گفت آنجا رویم. برخاست و بجمع آنجا شدیم،چون لقمان وی را بدید تبسمی کرد پیر بوالفضل بر سر بالین او بنشست او در پیر مینگریست و نفسی گرم میزد و لب نمیجنبانید. یکی از جمع گفت لا اله الااللّه، لقمان تبسمی کرد و گفت یا جوامرد ما خراج بدادهایم و برات ستده و بر توحید باقی داریم. آن درویش گفت آخر خویشتن را با یاد میباید داد. لقمان گفت مرا عربده میفرمایی بر درگاه او؟ پیر بوالفضل را خوش آمد و گفت راست میگوید. ساعتی بود نفسش منقطع شد و همچنان در پیر مینگریست و هیچ تغیر در نظرش پدید نیامد. بعضی گفتند تمام شد و بعضی گفتند نشد کی هنوز نظرش درست است. پیر بوالفضل گفت تمام شد و لکن تا ما نشستهایم او چشم فراز نکند بوالفضل برخاست و لقمان چشم بر هم نهاد. اوحدی مراغهای : منطقالعشاق
شنیدن عاشق سخن معشوق را
چو آمد نامهٔ معشوق چالاک آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
تضمین
آن است که شاعر یا نویسنده در میان کلام (شعر یا نثر) خود آیه، حدیث، مصراع یا بیتی را از شاعر دیگر عیناً بیاورد. نکته: اگر بیت یا مصراعی از شاعر دیگر به عنوان تضمین بیاورد معمولاً نام آن شاعر به گونه ای ذکر می شود. نکته: معمولاً عبارت تضمین شده داخل گیومه قرار می گیرد. هدف از تضمین: 1- اعتبار بخشیدن به سخن 2- خلاصه کردن مفاهیم گسترده و طولانی 3- ضمانت برای اثبات ادعا مثال: چـه زنـم چو نـای هـردم ز نـوای سـاز او دم که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را «همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی بـه پیام آشنـایی بنـوازد این نـوا را» توضیح: بیت دوم این شعر را شهریار از حافظ تضمین کرده است. مشتاق اصفهانی : رباعیات
شمارهٔ ۲۳
ای آنکه ترا همیشه عصیان کار است فروغ فرخزاد : عصیان
بلور ِ رویا
ما تکیه داده نرم به بازوی یکدگر وفایی شوشتری : مسمطات
شمارهٔ ۲ - در مدح حضرت امیر (ع)
ز ماه چهره ساقیا، برافکن این نقاب را مولوی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۱۵۰۵
یکی مطرب همیخواهم درین دم افسر کرمانی : قصاید
شمارهٔ ۲۸ - آیینه آفتاب
ای دل گمشده باز آی که آمد به شهود واعظ قزوینی : غزلیات
شمارهٔ ۵۶۴
زیر گل بودن، بسی خوشتر، که زیر منتی نورعلیشاه : بخش اول
شمارهٔ ۸۷
گر چه گستاخیست هر دم آمدن بر در گهت عطار نیشابوری : عذر آوردن مرغان
پاسخ بایزید به نکیر و منکر
چون برفت از دار دنیا بایزید سراج قمری : رباعیات
شمارهٔ ۲
غم شد همه بیرون و درون دل ما ملکالشعرای بهار : قصاید
شمارهٔ ۴۵ - که ورزندگی مایهٔ زندگی است
تن زنده والا به ورزندگی است حزین لاهیجی : غزلیات
شمارهٔ ۲۹۱
به آیینی که ترسا زاده از بتخانه می آید صغیر اصفهانی : غزلیات
شمارهٔ ۴۰۷
تا زدهام خویش به دیوانگی سحاب اصفهانی : قطعات
شمارهٔ ۲۳
امیر فلک آستان فخر گیتی صائب تبریزی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۷۱۱
پیوسته دل سیاه بود خلق تنگ را
فصل پنجم
قال الله تعالی «قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی». صائب تبریزی : گزیدهٔ غزلیات
غزل شمارهٔ ۱۳۷
ما تازه روی چون صدف از دانهٔ خودیم امیرخسرو دهلوی : غزلیات
شمارهٔ ۵۱۷
آن کودک نورسته که سیمین بدنی شد محمد بن منور : فصل دوم - حکایاتی که بر زبان شیخ رفته
حکایت شمارهٔ ۶۰
شیخ بوسعید گفت ما در سرخس پیش پیر بوالفضل بودیم. یکی درآمد و گفت لقمان را نالندگی پدید آمده است و فرومانده و گفت مرا برباط بورجا برید. سه روزست تا آنجاست و هیچ سخن نگفته است، امروز گفته است کی پیر بوالفضل را بگویید که لقمان میبرود، هیچ شغلی هست؟ پیر بوالفضل چون بشنید گفت آنجا رویم. برخاست و بجمع آنجا شدیم،چون لقمان وی را بدید تبسمی کرد پیر بوالفضل بر سر بالین او بنشست او در پیر مینگریست و نفسی گرم میزد و لب نمیجنبانید. یکی از جمع گفت لا اله الااللّه، لقمان تبسمی کرد و گفت یا جوامرد ما خراج بدادهایم و برات ستده و بر توحید باقی داریم. آن درویش گفت آخر خویشتن را با یاد میباید داد. لقمان گفت مرا عربده میفرمایی بر درگاه او؟ پیر بوالفضل را خوش آمد و گفت راست میگوید. ساعتی بود نفسش منقطع شد و همچنان در پیر مینگریست و هیچ تغیر در نظرش پدید نیامد. بعضی گفتند تمام شد و بعضی گفتند نشد کی هنوز نظرش درست است. پیر بوالفضل گفت تمام شد و لکن تا ما نشستهایم او چشم فراز نکند بوالفضل برخاست و لقمان چشم بر هم نهاد. اوحدی مراغهای : منطقالعشاق
شنیدن عاشق سخن معشوق را
چو آمد نامهٔ معشوق چالاک آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
تضمین
آن است که شاعر یا نویسنده در میان کلام (شعر یا نثر) خود آیه، حدیث، مصراع یا بیتی را از شاعر دیگر عیناً بیاورد. نکته: اگر بیت یا مصراعی از شاعر دیگر به عنوان تضمین بیاورد معمولاً نام آن شاعر به گونه ای ذکر می شود. نکته: معمولاً عبارت تضمین شده داخل گیومه قرار می گیرد. هدف از تضمین: 1- اعتبار بخشیدن به سخن 2- خلاصه کردن مفاهیم گسترده و طولانی 3- ضمانت برای اثبات ادعا مثال: چـه زنـم چو نـای هـردم ز نـوای سـاز او دم که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را «همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی بـه پیام آشنـایی بنـوازد این نـوا را» توضیح: بیت دوم این شعر را شهریار از حافظ تضمین کرده است. مشتاق اصفهانی : رباعیات
شمارهٔ ۲۳
ای آنکه ترا همیشه عصیان کار است فروغ فرخزاد : عصیان
بلور ِ رویا
ما تکیه داده نرم به بازوی یکدگر وفایی شوشتری : مسمطات
شمارهٔ ۲ - در مدح حضرت امیر (ع)
ز ماه چهره ساقیا، برافکن این نقاب را مولوی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۱۵۰۵
یکی مطرب همیخواهم درین دم افسر کرمانی : قصاید
شمارهٔ ۲۸ - آیینه آفتاب
ای دل گمشده باز آی که آمد به شهود واعظ قزوینی : غزلیات
شمارهٔ ۵۶۴
زیر گل بودن، بسی خوشتر، که زیر منتی نورعلیشاه : بخش اول
شمارهٔ ۸۷
گر چه گستاخیست هر دم آمدن بر در گهت عطار نیشابوری : عذر آوردن مرغان
پاسخ بایزید به نکیر و منکر
چون برفت از دار دنیا بایزید سراج قمری : رباعیات
شمارهٔ ۲
غم شد همه بیرون و درون دل ما ملکالشعرای بهار : قصاید
شمارهٔ ۴۵ - که ورزندگی مایهٔ زندگی است
تن زنده والا به ورزندگی است حزین لاهیجی : غزلیات
شمارهٔ ۲۹۱
به آیینی که ترسا زاده از بتخانه می آید صغیر اصفهانی : غزلیات
شمارهٔ ۴۰۷
تا زدهام خویش به دیوانگی سحاب اصفهانی : قطعات
شمارهٔ ۲۳
امیر فلک آستان فخر گیتی صائب تبریزی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۷۱۱
پیوسته دل سیاه بود خلق تنگ را
