جامی : دفتر اول
بخش ۵۹ - در بیان آنکه اکثر خلق عالم روی پرستش در موهوم و مخیل خود دارند
خلق عالم همه درین کارند غبار همدانی : غزلیات
شمارهٔ ۹۱
نباشم راحت از دستت چه در خواب و چه بیداری رشیدالدین وطواط : رباعیات
شمارهٔ ۳۹ - در مدیحه گوید
ای دست زمانه بسته از بیداری عمعق بخاری : قصاید
شمارهٔ ۱۴ - در مدح ابوالمظفر ابراهیم
مست و شادان در آمد از در تیم رشیدالدین میبدی : ۳۱- سورة لقمان - مکّیّة
۱ - النوبة الثالثة
قوله تعالى و تقدّس: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بسم اللَّه نور الاسرار و سرور الأبرار، بسم اللَّه قهر الشیطان الغدّار، و سبب لمرضاة الملک الجبار. اللَّه است آفریدگار جهان و جهانیان، من قوله: اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ. اللَّه است روزىدهنده آفریدگان، من قوله: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها. اللَّه است نگه دارنده زمین و آسمان، من قوله: إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ. اللَّه است کفایت کننده شغل بندگان، من قوله: أَ لَیْسَ اللَّهُ بِکافٍ عَبْدَهُ. اللَّه است راه نماینده مؤمنان، من قوله: وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِینَ آمَنُوا. اللَّه است غیبدان و نهاندان، من قوله یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفى. اللَّه است آمرزنده گناهان، من قوله: إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً. مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۷۱۳
روز شادیست غم چرا باید خورد مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۵۹۹
بی‌من به زبان من سخن می‌آید مسعود سعد سلمان : مقطعات
شمارهٔ ۱۷ - حسب الحال
مرا بس ز دیوان مرا ز خدمت رشیدالدین میبدی : ۱۲- سورة یوسف- مکیة
۸ - النوبة الثالثة
قوله تعالى: «وَ جاءَ إِخْوَةُ یُوسُفَ» برادران یوسف بسبب نیاز و درویشى بمصر آمدند، یوسف بایشان نگاه کرد از راه فراست بدانست که برادران وىاند بسته بند آز، خسته تیغ نیاز، بر سبیل امتحان عقیق شکر بیز را بگشاد، گفت: جوانان از کدام جانب مىآیند؟ هر چند که یوسف مىدانست که ایشان که اندو از کجا مىآیند، لکن همى خواست که ذکر کنعان و وصف الحال یعقوب از ایشان بشنود، و آن عهد بر وى تازه شود که حدیث دوست شنیدن و دیار و وطن دوست یاد کردن غذاء جان عاشق بود و خستگى وى را مرهم. فردوسی : داستان سیاوش
بخش ۱۱
دبیر پژوهنده را پیش خواند خیام : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۰
گر شاخ بقا ز بیخ بختت رست است اسدی توسی : گرشاسپ‌نامه
هنرها نمودن گرشاسب پیش ضحاک
تبیره زنان لشکر آراسته فردوسی : داستان سیاوش
بخش ۱۰
نگه کرد گرسیوز نامدار صائب تبریزی : غزلیات ترکی
غزل شمارهٔ ۲
عاشقین گوز یاشینه رحم ایله مز اول آفتاب خاقانی : قطعات
شمارهٔ ۲۹۳
به نسبت از تو پیمبر بنازد ای سید عنصری بلخی : بحر متقارب
شمارهٔ ۵۴
نشست و همی راند بر گل سرشک نسیمی : غزلیات
شمارهٔ ۸۳
دلدار ما به عهد محبت وفا نکرد رضاقلی خان هدایت : روضهٔ دوم در ذکر فضلا و محقّقین حکما
بخش ۱۸ - باقی تبریزی علیه الرحمه
اسمش میر عبدالباقی. از فضلای زمان خود افضل، و از حکمای اوان خود اکمل. در نگارش خط ثلث مسلم بود وصیت کمالاتش در اقطار عالم و اسماع بنی آدم منتشر و با شاه عباس ماضی صفوی معاشر. در وقت بنیاد مسجد جامعِ جدیدِ عباسی شاه مغفور به جهت نوشتن کتابهٔ مسجد او را از بغداد به اصفهان طلبید. سید به سبب استغنای ذاتی قبول ننمود. ساکن بغداد و از عالم آزاد بود. بعد ازگرفتن بغداد او را به اصفهان آورده، کتابهٔ مسجد را نوشت. این بیت و دو رباعی از اوست: مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۱۵۴۶
ای دل اگرت طاقت غم نیست برو مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۲۲
ای دریا دل تو گوهر و مرجان را
بخش ۵۹ - در بیان آنکه اکثر خلق عالم روی پرستش در موهوم و مخیل خود دارند
خلق عالم همه درین کارند غبار همدانی : غزلیات
شمارهٔ ۹۱
نباشم راحت از دستت چه در خواب و چه بیداری رشیدالدین وطواط : رباعیات
شمارهٔ ۳۹ - در مدیحه گوید
ای دست زمانه بسته از بیداری عمعق بخاری : قصاید
شمارهٔ ۱۴ - در مدح ابوالمظفر ابراهیم
مست و شادان در آمد از در تیم رشیدالدین میبدی : ۳۱- سورة لقمان - مکّیّة
۱ - النوبة الثالثة
قوله تعالى و تقدّس: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بسم اللَّه نور الاسرار و سرور الأبرار، بسم اللَّه قهر الشیطان الغدّار، و سبب لمرضاة الملک الجبار. اللَّه است آفریدگار جهان و جهانیان، من قوله: اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ. اللَّه است روزىدهنده آفریدگان، من قوله: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُها. اللَّه است نگه دارنده زمین و آسمان، من قوله: إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ. اللَّه است کفایت کننده شغل بندگان، من قوله: أَ لَیْسَ اللَّهُ بِکافٍ عَبْدَهُ. اللَّه است راه نماینده مؤمنان، من قوله: وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِینَ آمَنُوا. اللَّه است غیبدان و نهاندان، من قوله یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفى. اللَّه است آمرزنده گناهان، من قوله: إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً. مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۷۱۳
روز شادیست غم چرا باید خورد مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۵۹۹
بی‌من به زبان من سخن می‌آید مسعود سعد سلمان : مقطعات
شمارهٔ ۱۷ - حسب الحال
مرا بس ز دیوان مرا ز خدمت رشیدالدین میبدی : ۱۲- سورة یوسف- مکیة
۸ - النوبة الثالثة
قوله تعالى: «وَ جاءَ إِخْوَةُ یُوسُفَ» برادران یوسف بسبب نیاز و درویشى بمصر آمدند، یوسف بایشان نگاه کرد از راه فراست بدانست که برادران وىاند بسته بند آز، خسته تیغ نیاز، بر سبیل امتحان عقیق شکر بیز را بگشاد، گفت: جوانان از کدام جانب مىآیند؟ هر چند که یوسف مىدانست که ایشان که اندو از کجا مىآیند، لکن همى خواست که ذکر کنعان و وصف الحال یعقوب از ایشان بشنود، و آن عهد بر وى تازه شود که حدیث دوست شنیدن و دیار و وطن دوست یاد کردن غذاء جان عاشق بود و خستگى وى را مرهم. فردوسی : داستان سیاوش
بخش ۱۱
دبیر پژوهنده را پیش خواند خیام : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۰
گر شاخ بقا ز بیخ بختت رست است اسدی توسی : گرشاسپ‌نامه
هنرها نمودن گرشاسب پیش ضحاک
تبیره زنان لشکر آراسته فردوسی : داستان سیاوش
بخش ۱۰
نگه کرد گرسیوز نامدار صائب تبریزی : غزلیات ترکی
غزل شمارهٔ ۲
عاشقین گوز یاشینه رحم ایله مز اول آفتاب خاقانی : قطعات
شمارهٔ ۲۹۳
به نسبت از تو پیمبر بنازد ای سید عنصری بلخی : بحر متقارب
شمارهٔ ۵۴
نشست و همی راند بر گل سرشک نسیمی : غزلیات
شمارهٔ ۸۳
دلدار ما به عهد محبت وفا نکرد رضاقلی خان هدایت : روضهٔ دوم در ذکر فضلا و محقّقین حکما
بخش ۱۸ - باقی تبریزی علیه الرحمه
اسمش میر عبدالباقی. از فضلای زمان خود افضل، و از حکمای اوان خود اکمل. در نگارش خط ثلث مسلم بود وصیت کمالاتش در اقطار عالم و اسماع بنی آدم منتشر و با شاه عباس ماضی صفوی معاشر. در وقت بنیاد مسجد جامعِ جدیدِ عباسی شاه مغفور به جهت نوشتن کتابهٔ مسجد او را از بغداد به اصفهان طلبید. سید به سبب استغنای ذاتی قبول ننمود. ساکن بغداد و از عالم آزاد بود. بعد ازگرفتن بغداد او را به اصفهان آورده، کتابهٔ مسجد را نوشت. این بیت و دو رباعی از اوست: مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۱۵۴۶
ای دل اگرت طاقت غم نیست برو مولوی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۲۲
ای دریا دل تو گوهر و مرجان را
