هوش مصنوعی:
این متن شعری عرفانی و عاشقانه است که به موضوعاتی مانند عشق الهی، بخشش گناهان، بهار و رهایی از زمستان، مستی معنوی و عرفانی، و همچنین مفاهیمی مانند هدایت، رضا و تسلیم در برابر اراده الهی میپردازد. شاعر از مفاهیم عرفانی و مذهبی برای بیان احساسات عمیق خود استفاده میکند و به دنبال رسیدن به آرامش و رضایت درونی است.
رده سنی:
16+
این متن حاوی مفاهیم عمیق عرفانی و مذهبی است که ممکن است برای مخاطبان جوانتر قابل درک نباشد. همچنین، استفاده از استعارهها و مفاهیم پیچیدهی عرفانی نیاز به سطحی از بلوغ فکری و تجربهی زندگی دارد که معمولاً در سنین بالاتر حاصل میشود.
غزل شمارهٔ ۱۱۷۲
جاءَ الرَّبیعُ و الْبَطَر زالَ الشِّتاءُ وَ الْخَطَر
مِنْ فَضْلِ رَبٍّ عِنْدَهُ کُلُّ الْخَطایا تُغْتَفَر
آمد تُرُش رویی دِگَر یا زَمْهَریراست او مگر
بَرریز جامی بر سَرَش ای ساقیِ هَمچون شِکَر
اَوْحی اِلَیْکُمْ رَبُّکُم اَنّا غَفَرْنا ذَنْبَکُم
وَ ارْضَوْا بِما یُقْضی لَکُمْ اِنَّ الرِّضا خَیْرُ السِّیَر
یا میْ دَهَش از بُلْبُله یا خود به راهَش کُن هَله
زیرا میان گُل رُخان خوش نیست عِفْریت ای پسر
وَ قایِلٍ یَقُولُ لی اِنّا عَلِمْنا بِرَّهُ
فَاحْکِ لَدَیْنا سِرَّهُ لا تَشْتَغِلْ فیمَا اشْتَهَر
دَردِهْ میِ پیغامْبَری تا خَر نَمانَد در خَری
خَر را بِرویَد در زمان از باده عیسی دو پَر
اَلسِّرُ فیکَ یا فَتی لا تَلْتَمِسْ فیما اَتی
مَنْ لَیْسَ سِرٌّ عِنْدَهُ لَمْ یَنْتَفِعْ مِمّا ظَهَر
در مَجْلِسِ مَستانِ دل هُشیار اگر آید مَهِل
دانی که مَستان را بُوَد در حالِ مَستی خیر و شَر
اُنْظُرْ اِلی اَهْلِ الرَّدی کَمْ عایَنُوا نُورَ الْهُدی
لَمْ تُرْتَفَعْ اَسْتارُهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا انْشَقَّ الْقَمَر
ای پاسْبان بر دَر نِشین در مَجْلِسِ ما رَهْ مَدِه
جُز عاشقی آتش دلی کایَد ازو بویِ جِگَر
یا رَبَّنا رَبَّ الْمِنَن اِنْ اَنْتَ لَمْ تَرْحَمْ فَمَنْ
مِنْکَ الْهُدی مِنْکَ الرَّدی ما غَیْرُ ذا اِلّا غَرَر
جُز عاشقی عاشق کُنی مَستی لَطیفی روشنی
نَشْناسَد از مَستیِّ خود او سَرکُلَه را از کَمَر
یا شَوْقُ اَیْنَ الْعافیَه کَیْ اَضْطَفِرْ بِالْقافِیَه
عِنْدی صِفاتُ صافِیَه فی جَنْبِها نُطْقی کَدَر
گَر دست خواهی پا نَهَد وَرْ پایْ خواهی سَر نَهَد
وَرْ بیل خواهی عاریَت بر جایِ بیلْ آرَد تَبَر
اِنْ کانَ نَطْقی مُدْرِسی قَدْ ظَلَّ عِشْقی مُخْرِسی
وَ الْعِشْقُ قِرْنٌ غالِبٌ فینا وَ سُلْطانُ الظَّفَر
ای خواجه من آغشتهام بیشَرم و بیدلْ گشته ام
اِسْپَر سَلامَت نیستم در پیش تیغَمْ چون سِپَر
سِرٌّ کَتیمٌ لَفْظُهُ سَیْفٌ حَسیمٌ لَحْظُهُ
شَمْسُ الضُّحی لا تَخْتَفی اِلّا بِسَحّار سَحَر
خواهم یکی گویندهیی مَستی خَرابی زندهیی
کاتَش به خوابْ اَنْدَرزَنَد وین پَرده گوید تا سَحَر
یا ساحِرًا اَبْصارَنا بالَغْتَ فی اَسْحارنا
فَارْفُقْ بِنا اَوْدارِنا اِنّا حُبِسْنا فِی السَّفَر
اَنْدَر تَنِ من گَر رَگی هُشیار یابی بَردَرَش
چون شیرگیرِ او نَشُد او را دَرین رَهْ سگْ شُمَر
یا قَوْمَ مُوسی اِنَّنا فِی الْتیهِ تِهْنا مِثْلَکُم
کَیْفَ اهْتَدَیْتُمْ فَاخْبِرُوا لا تَکْتُمُوا عَنَّا الْخَبَر
آنها خَراب و مَست و خوش وینها غُلام پنج و شش
آنها جُدا وینها جُدا آنها دِگَر وینها دِگَر
اِنْ عَوَّقُوا تَرْحالَنا فَالْمَنُّ وَ السَّلْوی لَنا
اَصْلَحْتَ رَبّی بالَنا طابَ السَّفَر طابَ الْحَضَر
گفتنْ همه جنگ آوَرد در بوی و در رَنگ آوَرَد
چون رافِضی جنگ اَفْکَند هر دَم علی را با عُمَر
اُسْکُتْ وَ لا تُکْثِر اَخی اِنْ ظَلْتَ تُکْثِر تَرْتَخی
الْحَیْلُ فی ریح الْهَوی فَاحْفَظْهُ کَلّا لا وَزَر
خامُش کُن و کوتاه کُن نَظّاره آن ماهْ کُن
آن مَهْ که چون بر ماه زَد از نورَش اِنْشَقَّ الْقَمَر
اِنَّ الْهَوی قَدْ غَرَّنا مِنْ بَعْدِ ما قَدْ سَرَّنا
فَاکْشِفْ بِلُطْفٍ ضُرَّنا قالَ النَّبِیُّ لا ضَرَر
ای میرِ مَهْ روپوش کُن ای جانِ عاشق جوش کُن
ما را چو خود بیهوش کُن بیهوشْ خوش در ما نِگَر
قالُوا نُدَّبِر شانَکُم نَفْتَحْ لَکُم آذانَکُم
نَرْفَعْ لَکُم اَرْکانَکُم اَنْتُمْ مَصابِیحُ الْبَشَر
زَ انْدازه بیرون خوردهام کَانْدازه را گُم کردهام
شُدُّوا یَدی شُدُّوا فَمی هذا دَواءُ مَنْ سَکر
هاکُم مَعاریجَ الْلِقا فیها تَداریجُ الْبَقا
اَنْعِم بِهِ مِنْ مُسْتَقی اَکْرِمْ بِهِ مِنْ مُسْتَقَر
هین نیشِ ما را نوش کُن اَفْغان ما را گوش کُن
ما را چو خود بیهوش کُن بیهوشْ سویِ ما نِگَر
اَلْعَیْشُ حَقًا عَیْشُکُم وَ الْمَوْتُ حَقًا مَوْتُکُم
وَ الدّین وَ الدُّنْیا لَکُم هذا جَزاءُ مَنْ شَکَر
مِنْ فَضْلِ رَبٍّ عِنْدَهُ کُلُّ الْخَطایا تُغْتَفَر
آمد تُرُش رویی دِگَر یا زَمْهَریراست او مگر
بَرریز جامی بر سَرَش ای ساقیِ هَمچون شِکَر
اَوْحی اِلَیْکُمْ رَبُّکُم اَنّا غَفَرْنا ذَنْبَکُم
وَ ارْضَوْا بِما یُقْضی لَکُمْ اِنَّ الرِّضا خَیْرُ السِّیَر
یا میْ دَهَش از بُلْبُله یا خود به راهَش کُن هَله
زیرا میان گُل رُخان خوش نیست عِفْریت ای پسر
وَ قایِلٍ یَقُولُ لی اِنّا عَلِمْنا بِرَّهُ
فَاحْکِ لَدَیْنا سِرَّهُ لا تَشْتَغِلْ فیمَا اشْتَهَر
دَردِهْ میِ پیغامْبَری تا خَر نَمانَد در خَری
خَر را بِرویَد در زمان از باده عیسی دو پَر
اَلسِّرُ فیکَ یا فَتی لا تَلْتَمِسْ فیما اَتی
مَنْ لَیْسَ سِرٌّ عِنْدَهُ لَمْ یَنْتَفِعْ مِمّا ظَهَر
در مَجْلِسِ مَستانِ دل هُشیار اگر آید مَهِل
دانی که مَستان را بُوَد در حالِ مَستی خیر و شَر
اُنْظُرْ اِلی اَهْلِ الرَّدی کَمْ عایَنُوا نُورَ الْهُدی
لَمْ تُرْتَفَعْ اَسْتارُهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا انْشَقَّ الْقَمَر
ای پاسْبان بر دَر نِشین در مَجْلِسِ ما رَهْ مَدِه
جُز عاشقی آتش دلی کایَد ازو بویِ جِگَر
یا رَبَّنا رَبَّ الْمِنَن اِنْ اَنْتَ لَمْ تَرْحَمْ فَمَنْ
مِنْکَ الْهُدی مِنْکَ الرَّدی ما غَیْرُ ذا اِلّا غَرَر
جُز عاشقی عاشق کُنی مَستی لَطیفی روشنی
نَشْناسَد از مَستیِّ خود او سَرکُلَه را از کَمَر
یا شَوْقُ اَیْنَ الْعافیَه کَیْ اَضْطَفِرْ بِالْقافِیَه
عِنْدی صِفاتُ صافِیَه فی جَنْبِها نُطْقی کَدَر
گَر دست خواهی پا نَهَد وَرْ پایْ خواهی سَر نَهَد
وَرْ بیل خواهی عاریَت بر جایِ بیلْ آرَد تَبَر
اِنْ کانَ نَطْقی مُدْرِسی قَدْ ظَلَّ عِشْقی مُخْرِسی
وَ الْعِشْقُ قِرْنٌ غالِبٌ فینا وَ سُلْطانُ الظَّفَر
ای خواجه من آغشتهام بیشَرم و بیدلْ گشته ام
اِسْپَر سَلامَت نیستم در پیش تیغَمْ چون سِپَر
سِرٌّ کَتیمٌ لَفْظُهُ سَیْفٌ حَسیمٌ لَحْظُهُ
شَمْسُ الضُّحی لا تَخْتَفی اِلّا بِسَحّار سَحَر
خواهم یکی گویندهیی مَستی خَرابی زندهیی
کاتَش به خوابْ اَنْدَرزَنَد وین پَرده گوید تا سَحَر
یا ساحِرًا اَبْصارَنا بالَغْتَ فی اَسْحارنا
فَارْفُقْ بِنا اَوْدارِنا اِنّا حُبِسْنا فِی السَّفَر
اَنْدَر تَنِ من گَر رَگی هُشیار یابی بَردَرَش
چون شیرگیرِ او نَشُد او را دَرین رَهْ سگْ شُمَر
یا قَوْمَ مُوسی اِنَّنا فِی الْتیهِ تِهْنا مِثْلَکُم
کَیْفَ اهْتَدَیْتُمْ فَاخْبِرُوا لا تَکْتُمُوا عَنَّا الْخَبَر
آنها خَراب و مَست و خوش وینها غُلام پنج و شش
آنها جُدا وینها جُدا آنها دِگَر وینها دِگَر
اِنْ عَوَّقُوا تَرْحالَنا فَالْمَنُّ وَ السَّلْوی لَنا
اَصْلَحْتَ رَبّی بالَنا طابَ السَّفَر طابَ الْحَضَر
گفتنْ همه جنگ آوَرد در بوی و در رَنگ آوَرَد
چون رافِضی جنگ اَفْکَند هر دَم علی را با عُمَر
اُسْکُتْ وَ لا تُکْثِر اَخی اِنْ ظَلْتَ تُکْثِر تَرْتَخی
الْحَیْلُ فی ریح الْهَوی فَاحْفَظْهُ کَلّا لا وَزَر
خامُش کُن و کوتاه کُن نَظّاره آن ماهْ کُن
آن مَهْ که چون بر ماه زَد از نورَش اِنْشَقَّ الْقَمَر
اِنَّ الْهَوی قَدْ غَرَّنا مِنْ بَعْدِ ما قَدْ سَرَّنا
فَاکْشِفْ بِلُطْفٍ ضُرَّنا قالَ النَّبِیُّ لا ضَرَر
ای میرِ مَهْ روپوش کُن ای جانِ عاشق جوش کُن
ما را چو خود بیهوش کُن بیهوشْ خوش در ما نِگَر
قالُوا نُدَّبِر شانَکُم نَفْتَحْ لَکُم آذانَکُم
نَرْفَعْ لَکُم اَرْکانَکُم اَنْتُمْ مَصابِیحُ الْبَشَر
زَ انْدازه بیرون خوردهام کَانْدازه را گُم کردهام
شُدُّوا یَدی شُدُّوا فَمی هذا دَواءُ مَنْ سَکر
هاکُم مَعاریجَ الْلِقا فیها تَداریجُ الْبَقا
اَنْعِم بِهِ مِنْ مُسْتَقی اَکْرِمْ بِهِ مِنْ مُسْتَقَر
هین نیشِ ما را نوش کُن اَفْغان ما را گوش کُن
ما را چو خود بیهوش کُن بیهوشْ سویِ ما نِگَر
اَلْعَیْشُ حَقًا عَیْشُکُم وَ الْمَوْتُ حَقًا مَوْتُکُم
وَ الدّین وَ الدُّنْیا لَکُم هذا جَزاءُ مَنْ شَکَر
وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب: غزل
تعداد ابیات: ۳۳
این گوهر را بشنوید
این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.
برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.
گوهر قبلی:غزل شمارهٔ ۱۱۷۱
گوهر بعدی:غزل شمارهٔ ۱۱۷۳
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.